Newsletter
If you want to be up to date, sign up to receive our newsletter enter your email below.
Newsletter
Włodzimierz Pawlak
"Flowers III"
oil/canvas, 65 x 46 cm
Korzeniem twórczości Włodzimierza Pawlaka jest aktywność w ramach Gruppy (1982-92), której członkowie podejmowali tematykę nowej ekspresji. To z niej Pawlak wykształcił charakterystyczny język artystyczny traktujący malarstwo jako wyraz własnych doświadczeń życiowych. W realizowanych pismach, akcjach czy działaniach ulotnych twórca pozostał przede wszystkim formalistą. Forma stanowiła dla niego źródło wyrazu, metafory i opowieści. Wszystkie te cechy wyróżniały jego postawę na tle działań większości przedstawicieli nurtu nowego malarstwa. Dziełem Pawlaka symbolicznie zamykającym czas zaangażowania w kwestie publiczne był obraz „Polacy formują flagę narodową”, pokryty drobnymi kreskami, wyrytymi blisko siebie w tkance grubo nanoszonej farby. Charakterystyczną cechą konsekwentnie podejmowaną w całej twórczości jest narracyjność obrazów, opowiadanie skrótem oraz dopełnianie formy wizualnej literackim opisem. Z kolei pierwsze odniesienia Pawlaka do nurtu kolorystycznego pojawiły się już we wczesnym okresie twórczości artysty – prace nawiązujące do malarstwa lat 30. i sztuki powojennej Jana Cybisa i Eugeniusza Eibischa znalazły się m.in. w teczce artysty, na której podstawie dostał się do warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Geometryczne podejście Włodzimierza Pawlaka do formy, widoczne zarówno w prezentowanym obrazie „Kwiaty III”, jak i powstałych w podobnym czasie „Notatkach o sztuce”, ma swoje źródła w grupie obrazów powstałych już w latach 1987-88 z cyklu „Tablice dydaktyczne”. Charakterystycznym wypełnieniem płaszczyzny obrazów Pawlaka są graficzne siatki ideogramów, wykresów, map, znaków symbolizujących wiedzę i kulturę. Sam artysta w jednej z wypowiedzi przyznał, że jego późniejsza twórczość jest stopniowym odejściem od tradycyjnych koncepcji obrazu w celu uzyskania najskromniejszych i najprostszych środków wyrazu. Pawlak w swojej twórczości podejmuje badania nad zakresem znaczeń. Poprzez dobór podstawowych pojęć określa granice, zestawia wybrane obiekty i znaki. Kluczową rolę w kreowaniu wartości wizualnych odgrywa wyobraźnia. Tym samym obrazy stają się urzeczywistnieniem myśli artysty. Podstawowym narzędziem jest dla Pawlaka język abstrakcji wręcz o znamionach naukowych i filozoficznych. Artysta porządkuje rzeczywistość według sekwencji i przekształceń wynikających z matematycznego rygoru geometrii. Jak zauważa Janusz Zagrodzki: „Artysta napięciem, subtelnością i bezpośredniością rejestruje swoje odczucia i przekazuje je odbiorcom. Jest to ten rodzaj oddziaływania, w którym widz zatrzymuje wzrok na szczególe, włącza się w strukturę obrazu, współistnieje z nim, pozwala zawładnąć sobą. (…) Celem było zawarcie w obrazie pełni doznań, od duchowości ku fizyczności” (Janusz Zagrodzki, Poważny jak biel i czerń, [w:] Włodzimierz Pawlak. Autoportret w powidokach, [red.] Agnieszka Szewczyk, katalog wystawy, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2008, s. 26). Z kolei Bogusław Deptuła, pisząc o jednym z cykli malarskich, umieszcza twórczość artysty w kontekście dokonań przedstawicieli awangardy: „Na cykl Pawlaka daje się spojrzeć także jak na swego rodzaju kronikę malarskich wysiłków mających na celu sprostanie rygorowi wyzwania postawionego wraz z jego rozpoczęciem. Realizacja podobnego malarskiego zamiaru nie jest łatwa, bo staje się raczej rodzajem pojedynku z formą, a nie prostym przemarszem przez wiele formalnych i technicznych rozwiązań. Oczywiście, można w tych obrazach odnaleźć reminiscencje poszukiwań pierwszej awangardy, z Kazimierzem Malewiczem i Władysławem Strzemińskim na czele, ich sztuka jest zresztą wielkim i niekończącym się źródłem dla artystycznych i intelektualnych poszukiwań Pawlaka. Awangarda radziecka wywarła przemożny wpływ na postawę, zainteresowania i poszukiwania polskiego malarza. Wśród obdarzanych szczególnie wnikliwym spojrzeniem, których dzieła po malarsku studiował, są Aleksander Rodczenko, Michaił Łarionow, Natalia Gonczarowa, Wasilij Kandinsky, a także dwaj polscy prekursorzy nowej sztuki —Władysław Strzemiński i Henryk Stażewski” (Bogusław Deptuła, źródło: https://asp.waw.pl/2018/11/27/wlodzimierz- -pawlak-traktat-moralny-wystawa-laureata-nagrody-im-jana-cybisa/, dostęp: 27.05.2023).
Artist | Włodzimierz Pawlak |
---|---|
Artist's Life | (b. 1957) |
Title | "Flowers III" |
Date | 2011 |
Medium | oil |
Material, base | canvas |
Kind | malarstwo sztalugowe |
Dimensions | 65 x 46 cm |
Category Name | Painting & Drawing |
Style | figuracja |
Signature | signed, dated and described on the reverse: 'WŁODZIMIERZ PAWLAK | KWIATY III | 65 x 46 | 2011' |
Requires a permit to export outside of Poland | No |
Włodzimierz Pawlak
oil/canvas, 65 x 46 cm
"Flowers III"
Artist | Włodzimierz Pawlak |
---|---|
Artist's Life | (b. 1957) |
Title | "Flowers III" |
Date | 2011 |
Medium | oil |
Material, base | canvas |
Kind | malarstwo sztalugowe |
Dimensions | 65 x 46 cm |
Category Name | Painting & Drawing |
Style | figuracja |
Signature | signed, dated and described on the reverse: 'WŁODZIMIERZ PAWLAK | KWIATY III | 65 x 46 | 2011' |
Requires a permit to export outside of Poland | No |