WACŁAW BOROWSKI. W KRĘGU NOWEGO KLASYCYZMU Wacław Borowski należał do artystów okresu międzywojnia, pragnących wskrzesić sztukę klasyczną i idylliczną. Wykształcenie odebrane pod kierunkiem Józefa Mehoffera w latach 1905-1909 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych niewątpliwie wpłynęło na nostalgiczne nurty w twórczości Borowskiego, ale także na intelektualne podbudowanie twórczości. Owo teoretyczne uzupełnienie sztuki Borowski zyskał dzięki studiom na Wydziale Historii Sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ponadto lata 1909-1913 spędził w Paryżu, gdzie zafascynowany sztuką muzealną kopiował obrazy dawnych mistrzów z kolekcji Luwru, oglądał renesansowe gobeliny w Musée de Cluny, poznawał sztukę orientalną w zbiorach Musée Guimet. Podróże do Włoch, jakie odbył w latach 1911-1914, pogłębiły jego znajomość sztuki renesansu. Zebrane w podróży doświadczenia wpłynęły na artystyczne uformowanie malarza, który zaangażował się ostatecznie nie tylko w klasycyzujący wymiar własnej sztuki, lecz także w wykonywanie projektów okładek, ilustracje i winiety dla promującego odrodzenie klasycznej tradycji czasopisma „Museion”. Doskonałą definicją stylu Borowskiego są słowa Ireny Kossakowiej. „Ta estetyka nowego klasycyzmu opierała się na antycznych i renesansowych wzorach komponowania obrazu, na które nakładały się impulsy płynące z Paryża: teoria nowego ładu klasycznego głoszona przez Maurice’a Denisa, akcentujące walory konstrukcji malarstwo André Deraina oraz dekoracyjność płócien Henri Matisse’a” (Irena Kossowska, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, grudzień 2001, culture.pl). Ponadto Wacław Borowski miał interdyscyplinarny stosunek do wykorzystywanych technik artystycznych – pracował z wykorzystaniem farb olejnych, gwaszem, uprawiał litografię; lecz to właśnie technika pastelowa pozwalała mu nadać syntetyczny wyraz jego pracom i wyrazić subtelność kształtów i kolorów rodem z klasycyzujących XVIII-wiecznych kompozycji. „W pracach Borowskiego widać, jak impresjonizm wpłynął na technikę pastelową, umożliwiając modelunek barwą: artyście wystarczy muśnięcie innym kolorem, nawet obrysowanie konturu ołówkiem, a potem jego roztarcie, żeby powstały barwy ciemne. Kolorystyka pasteli Borowskiego wiele zawdzięcza impresjonistom, dla których pastel stał się nowym, nieodzownym środkiem wyrazu” (Anna Manicka, Wacław Borowski [w:] „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie”, Warszawa 2015, s. 121). Sztuka Borowskiego wyrażona „Florą” to manifestacja umiłowania łagodnej formy i migoczącego światła. Artysta zasłynął szczególnie z tchnących sielankową atmosferą idylli i scen pastoralnych. Borowski, podobnie jak i jego bliski przyjaciel Eugeniusz Zak, odwoływał się w sposób pośredni do malarstwa włoskiego quattrocenta. Temu właśnie stuleciu jest bliska praca prezentowana w katalogu. Personifikacja bogini w antykizujących szatach i z rozpostartą ponad głową chustą sprawia wrażenie „wyrwanych” wręcz z kompozycji Sandro Botticellego. Bogini towarzyszy charakterystyczny dla sztuki nowego klasyka motyw jelonka o smukłych kształtach. Borowski wielokrotnie nawiązywał do różnorodnych przedstawień i typów ikonograficznych znanych z historii sztuki. Analogicznie jak innych malarzy, interesowały go również zjawiska jemu współczesne. W jego pracach łączy zatem przeszłość i teraźniejszość. Artysta poddaje formy lekkiej syntezie i geometryzacji. Można te zabiegi odczytywać jako echo rozwiązań kubistycznych, choć w tym przypadku o wiele właściwsze wydaje się łączenie osoby twórcy ze stylistyką art déco. Borowski był współtwórcą warszawskiego Stowarzyszenia Artystów Polskich RYTM propagującego w latach 1922-32 estetykę nowego klasycyzmu; przez dłuższy czas działał w nim jako prezes. Od 1926 należał do Stowarzyszenia Artystów Grafików RYT, zaś od 1932 do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Był członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W okresie 1927-33 wykładał malarstwo i kompozycję w Instytucie Sztuk Plastycznych w Warszawie. Zajmował się także projektowaniem plakatów. Uprawiał litografię jedno- i wielobarwną; wykonywał ilustracje książkowe, m.in. do „Anhellego” Juliusza Słowackiego (1929) i „Żywych kamieni” Wacława Berenta (1933). Jako rysownik współpracował m.in. z czasopismami „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. Borowski był także autorem projektów scenograficznych dla teatrów w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, Łodzi i Częstochowy. Wieloletnia współpraca łączyła go przede wszystkim z warszawskim Teatrem Polskim. Po wojnie zajmował się także projektowaniem banknotów dla Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych w Łodzi. Prócz malarstwa sztalugowego artysta uprawiał malarstwo monumentalne. Udekorował polichromią m.in. kaplicę rodziny Kościelskich w Miłosławiu w Wielkopolsce (1914), w Warszawie Zamek Królewski (sala obiadów czwartkowych; 1925), wnętrze kawiarni Ziemiańska na ulicy Mazowieckiej (panneau dekoracyjne; 1927), cztery kamienice na Rynku Starego Miasta (1928), gmachy Banku Gospodarstwa Krajowego (supraporty) i Prudentialu (panneau dekoracyjne).