ZE WSTRĘTU DO OBŁUDY Pierwsze dzieła Sławomira Witkowskiego nawiązujące do sytuacji społeczno-politycznej powstały w latach 80. Były one sztandarowymi manifestacjami zaangażowanej postawy artystycznej, która odnalazła odzwierciedlenie również w późniejszych dziełach artysty w latach 90. W swojej postawie twórczej Witkowski pozostawał konsekwentny w redukcji narracji do umownego znaku graficznego, wywiedzionego z języka plakatu. W prezentowanym obrazie artysta przenosi zasadę zwierzęcej natury na reguły zachowań ludzkich oraz hierarchię dominacji silniejszego nad słabszym. Witkowski choć swoją twórczością śmiało wpisywał się w popularną wówczas ikonografię Nowej Ekspresji i tym samym był reprezentantem swojego pokolenia, wyróżniał się swoją postawą nawiązującą do politycznego kontekstu współczesności. Jak zauważyła Zofia Watrak: „Podejmowane tematy przemocy i agresji skłaniały do twardego konturu, do linii biegnących skosami, łamanych ostrymi kontami. Owa konturowa linia, wynikająca poniekąd z techniki szablonu, najczęściej wówczas stosowanego, staje się charakterystycznym ’pismem’Witkowskiego, obecnym także w jego malarstwie. Obie dyscypliny, uprawiane równolegle, zachowują spójność stylistyczną w ramach ciągłości podejmowanych wątków tematycznych. Przenikania wydają się dwukierunkowe” (Zofia Watrak, Sztuka jak podróż [w:] Sławomir Witkowski, red. Hanna Negowska, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, 2022, s. 41-42). Witkowski jest ironistą, który postrzega świat w krzywym zwierciadle ustawionym na ludzkich bezdrożach. Swoje dzieła często uzupełniał intelektualno-ironicznym komentarzem oraz rozbudowanym literacko tytułem, stanowiącym integralną część przedstawienia wizualnego. W twórczości Witkowskiego można dostrzec syntezę nawzajem przenikających się gatunków malarstwa i grafiki, która jest mu szczególnie bliska. Tym samym dynamice jego dzieł służy cała skala środków, takich jak: symultaniczność perspektywy, przenikanie planów, dominujące kierunki diagonalne oraz gwałtowne skróty perspektywiczne. Prezentowany obraz stanowi irracjonalne połączenie jarmarcznego piękna i koloru, stanowiące domenę emocjonalnego życia człowieka. Ukazane tu życie jest porównywalne do nieustannie wirującej karuzeli lub kabaretowej sceny. Z kolei tworzące kompozycję skosy i kąty ostre przekształcają się w arabeskę miękkich linii otaczających barwne pola, dodając jej walorów dekoracyjności. Obraz wpisuje się w serię ówczesnych prac artysty o mistrzowsko opanowanym warsztacie bazującym na różnorodności środków wyrazu zarówno graficznych, jak i malarskich. Okres lat 80. kształtujących postawę artystyczną Witkowskiego to czas nieustannego szoku wywołanego stanem wojennym, zaś brutalność Neue Wilde okazała się idealnym narzędziem do kształtowania wywrotowych postaw najmłodszego pokolenia malarzy i rzeźbiarzy, na co zwrócił uwagę Janusz Górski: „Wstręt do obłudy komunistycznych propagandzistów, niezgoda na biedę i duchowy marazm lat 80. połączone ze zwyczajnym w okresie dojrzewania nonkonformizmem dały mieszankę wybuchową: polskich dzikich (wymieńmy tylko kilka z listy głośnych nazwisk: Paweł Jarodzki, Marek Model, Jarosław Modzelewski, Zdzisław Nitka, Włodzimierz Pawlak, Krzysztof Skarbek, Marek Sobczyk, Jacek Staniszewski, Ryszard Woźniak). Witkowski, który był jednym z nich, przedstawiał na płótnach anonimowych ludzi, często skłębionych w tłum, poddanych przemocy, apatycznych, bezwolnych – i tym bardziej cierpiących. Atakował zawzięcie media, przede wszystkim telewizję” (Janusz Górski, Sztuki piękne a zwierzęcość [w:] Sławomir Witkowski, red. Hanna Negowska, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, 2022, s. 147).