„W roku 1929 nastąpił w malarstwie Jerzego Kossaka wyraźny zwrot, który można uznać za początek dojrzałego okresu, szczytowego w całej jego twórczości artystycznej. Okres ten trwał mniej więcej do roku 1939. W tym dziesiątku lat powstawały jego najlepsze prace, oryginalne, samodzielne, skomponowane według własnych pomysłów, wielkoformatowe, o treści historycznej, w znacznej części dokumentalne”. Kazimierz Olszański, Jerzy Kossak, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992, s. 22 Kampania Napoleona z 1812, na której tle rozgrywają się sceny „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, zakończyła się porażką i stanowiła „początek końca” błyskotliwego podboju Europy przez cesarza. Mickiewicz rysował na kartach epopei wodza w sposób afirmatywny, dopiero idącego na Rosję, a Jerzy Kossak pokazuje jego odwrót i klęskę wyprawy moskiewskiej. Definitywny rozpad wojska nastąpił wskutek mroźnej aury oraz dotkliwego głodu, które dokuczały przegranym. Polacy w szeregach Napoleona należeli do najwytrwalszych, walczyli z atakującymi oddziały kozakami oraz stanowili straż przyboczną wodza. Kossak, przedstawiając temat klęski napoleońskiej, zyskał dużą popularność. Pierwszy obraz z tej serii namalował 27-letni artysta w 1913, krótko przed wybuchem Wielkiej Wojny (miejsce przechowywania nieznane). W kolejnych dekadach powracał do wypracowanej redakcji tej historii, a dzisiaj najpopularniejszymi i często reprodukowanymi wersjami pozostają obrazy z 1923 (Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie) oraz 1927 (Muzeum Narodowe w Warszawie). Najsłynniejsza wersja kompozycji przedstawia Napoleona wraz z wojskiem na tle wizyjnej figury Sfinksa majaczącej na horyzoncie. Zjawa ukazuje się w promieniach zachodzącego słońca, przypominając cesarzowi o niegdysiejszych sukcesach kampanii egipskiej lat 1798-1801. Symboliczna aura przedstawienia opiewa mit napoleoński, lecz i za sprawą odwołania się do toposu zmiennej fortuny obraz Kossaka stanowi wymowny przypis do sytuacji politycznej kraju około 1939. Prezentowany obraz stanowi jeden z wielu wariantów tego tematu. Szaro-błękitną połać pejzażu skrytego w zimowej zawierusze urozmaicają akcenty barwne: fioletu, żółcieni i czerwieni, zieleń, partiach strojów żołnierzy.