Szklane naczynia, wazony i kieliszki Zbigniewa Horbowego zapewniły artyście miejsce w ścisłej czołówce najwybitniejszych polskich projektantów XX wieku. Był jednym z niewielu twórców, którzy potrafili stworzyć formy mistrzowsko łączące kształt, kolor, proporcje i wyczucie estetyczne. 

Innowacyjność i nowatorskie spojrzenie na design

Jako jeden z pierwszych twórców odszedł od tradycyjnych schematów i wzorów. Wyznaczył drogę nowemu myśleniu o szkle artystycznym, co sprawia, że dziś jego projekty są niezwykle aktualne i pożądane. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych realizacji są szkła „antico”. Ich niezwykłość i unikatowość polega na strukturze masy szklanej, a dokładnie zatopionych w niej ogromnych ilości szklanych pęcherzy. Ten zabieg sprawia, że każda forma jest niepowtarzalna. Jedyna w swoim rodzaju. Kwintesencją „antico” są niewielkie formy dekoracyjne, wazony czy też dekoracyjne butelki.

Butle i kieliszki

To właśnie butle, które artysta zaczął tworzyć w latach 60., są również dziś jednymi z najbardziej rozpoznawalnych projektów Horbowego. Te z wysmukłą szyjką to „Chianti”, z pękatą podstawą tworzą zestaw „Alicja”. Ich gama kolorystyczna jest niezwykle zróżnicowana – od przeważających odcieni czerwieni, bursztynu, po kobalty i zielenie. W 1974 roku Horbowy uruchomił Hutę Szkła Barbara w Polanicy Zdroju, która miała być miejscem eksperymentów i produkcji szkła artystycznego. To właśnie tam powstały kolejne sztandarowe projekty – różnobarwne kieliszki na wysokich nóżkach czy niezwykłe formy dekoracyjne, w tym zestaw „Fungi”, w skład którego wchodzą obiekty przypominające grzyby. Przechodzące przez nie światło tworzy niesamowity, wizualny efekt.

Przyczyna sukcesu

Zbigniew Horbowy pierwszy projekt, w ramach pracy dyplomowej, zrealizował w 1959 roku w Hucie Szkła „Sudety” w Szczytnej. Był współinicjatorem powstania dwóch hut o charakterze artystycznym (wspomniana wcześniej „Barbara” w Polanicy-Zdroju oraz ZZG INCO we Wrocławiu). Celem artysty było to, aby z tego rodzaju przedsiębiorstw, w tamtym czasie bardzo licznych, wychodziły po prostu piękne przedmioty. Obejmując fotel rektora wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, co było dużym wyróżnieniem dla projektanta w środowisku artystycznym, ukoronował dziedzinę, jaką jest projektowanie przemysłowe. Swoje prace prezentował na indywidualnych wystawach m.in. w Wiedniu, Berlinie czy Moskwie.

Formy unikatowe

Obok projektowania na potrzeby produkcji seryjnej, Zbigniew Horbowy tworzył także formy unikatowe. Te powstawały w niewielkich ilościach i trafiały do muzeów gromadzących zbiory szkła. W większości miały charakter użytkowy. Artysta tworzył wyjątkowe patery, misy, wazony i kielichy. Jako że nie musiał stosować się do wymogów związanych z masową produkcją, mógł pozwolić sobie na swobodę artystyczną. Tak właśnie powstały mistrzowskie formy, łączące idealnie kształt, kolor i proporcje. Dopieszczone, zarówno przez projektanta, jak i tworzących je hutników, były majstersztykami pokazującymi faktyczne możliwości przemysłu szklarskiego. Dziś to właśnie one są prawdziwymi kolekcjonerskimi skarbami.