Historia

Ikebana to japońska sztuka układania kwiatów, której tradycja sięga VII wieku.

Początkowo, tworzenie roślinnych kompozycji związane było ściśle z religią i duchowością. Kompozycje miały symbolizować niebo, ziemię i ludzi (Soe, Tai i Shin). Aby osiągnąć zamierzony efekt należało trzymać się ściśle ustalonych zasad. 

Podtrzymywaniem tradycji i jej rozwojem przez stulecia zajmowali się buddyjscy mnisi. W XV wieku, kapłan Senkei Ikenobou, zajął się uporządkowaniem wiedzy i zasad ikebany. Do dziś uważany jest on za prekursora tej sztuki. Założona przez niego szkoła do dziś kształci kolejnych mistrzów w najbardziej klasycznym stylu ikebany zwanym rikka.

Utagawa Hiroshige (1797–1858), drzeworyt z teki "Chūgata Nishiki-e" przedstawiający ikebanę,

źródło: Biblioteka Cyfrowa Diet

Rodzaje

Wyróżnia się kilka podstawowych stylów tworzenia ikebany.

Pierwszy z nich to rikka – uznawany za najbardziej klasyczny, najstarszy styl tworzenia kwiatowych kompozycji. Do ich tworzenia  wykorzystuje się gałązki sosny, cyprysu, cedru i łączy z takimi gatunkami jak: chryzantema, bambus, czy wiśnia. Kompozycje tworzone w tym stylu są wysokie, potrafią mierzyć nawet półtora metra wysokości. Początkowo, zdobiły one buddyjskie świątynie i wnętrza cesarskich dworów. W stylu rikka najważniejsza jest harmonia i symetria.

Ikebana w PRL - konkursowe kompozycje z 1980 roku, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Kolejny styl to shoka, w którym kompozycje powstają już w niskich wazonach, a do ich tworzenia najczęściej używa się róż i lilii.  Wierzchołki najwyższych elementów mają tworzyć trójkąt, który jest nieodłącznym elementem kompozycji w stylu shoka.

Heika to styl, w którym kwiaty stoją w smukłych wazonach, które zapewniają stabilność długim, efektownym kompozycjom. Charakterystyczne dla tego stylu kwiaty to chryzantemy, róże i  goździki.

Kobieta w sali muzealnej przy ikebanach, 1980, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Ikebana dziś

Współcześnie, floryści pozwalają sobie na więcej swobody i reinterpretują wielowiekową tradycję.

Powstają zupełnie nowe style tworzenia ikebany, a także wariacje na jej temat.

Układanie kwiatów w charakterystycznych, przeznaczonych do tego płytkich naczyniach, może być nie tylko odprężającą zabawą, lecz również efektownym elementem wystroju wnętrza.

Ikebana może nadać współczesnemu wnętrzu niezwykłego charakteru, fot. Mili studio.

Intrygujące, rzadko spotykane w naszych domach japońskie kompozycje to oryginalny sposób na wyeksponowanie ulubionych kwiatów. Wiele z nich dostępnych jest w większości kwiaciarni lub może być owocem spaceru do pobliskiego lasu lub ogrodu. W ikebanach niezwykle efektownie wyglądają gałązki wierzby, berberysu, czy dzikiej róży, a także popularnych iglaków. Kwiatowym uzupełnieniem może być róża wielokwiatowa lub zawilec.

W naszej ofercie na szczególną uwagę zasługują naczynia do ikebany projektu Wiesławy Gołajewskiej.

Zaprojektowane w latach 60.  i wyprodukowane w Zakładzie Porcelitu Stołowego w Pruszkowie wazony to przykład ponadczasowej elegancji.