Obraz Anny Szpakowskiej-Kujawskiej przedstawia grupę postaci w kaskadowym układzie. Tytuł sugeruje, że uwiecznione osoby tworzą rodzinę. Kompozycja faktycznie nawiązuje do reprezentacyjnych malarskich i fotograficznych portretów rodowych. Postaci, wyeksponowane na neutralnym tle, pozują wyprostowane, jakby zależało im, by uwieczniono je w godny sposób. Obraz Szpakowskiej-Kujawskiej różni się jednak od klasycznych portretów schematycznym sposobem przedstawienia figur. Artystka pozbawiła je indywidualnych cech. Ubrane w powłóczyste szaty są niemal identyczne. Homogeniczność grupy została podkreślona monochromatyczną, rudo-brązową kolorystyką. Zdaniem Elżbiety Łubowicz, kuratorki retrospektywnej wystawy Szpakowskiej-Kujawskiej w Muzeum Narodowym we Wrocławiu (2005), w cyklu „Ballady rodzinne” artystka próbowała w wyobrażeniowy sposób zespolić własną rodzinę po wyjeździe jej siostry do Anglii. Zarazem cykl można odczytywać jako ogólniejszą refleksję na temat ludzkich zbiorowości połączonych wspólnym losem. Człowiek, zarówno jako indywiduum z osobistym życiem wewnętrznym, jak i jako składowa społeczeństwa, znajdował się w centrum zainteresowań Szpakowskiej-Kujawskiej. W „Balladach rodzinnych” artystka zdawała się skupiać na organizmie rodzinnym, stawiając pytanie, kiedy więzy między krewnymi wzmacniają człowieka, zapewniając poczucie „bycia wśród swoich”, a kiedy hamują go przed podążaniem własną drogą. Prezentowany obraz można odczytywać też jako refleksję na temat pamięci. O ile rodzinne zdjęcia wykonywane na bieżąco budzą żywe reakcje, osoby na pożółkłych fotografiach sprzed lat prezentują się często konwencjonalnie. Trudno utożsamiać się z przodkami, których charaktery i szczegółowe biografie pozostają nieznane. Na obrazie Szpakowskiej-Kujawskiej rodzina zawieszona w nieokreślonej przestrzeni, wyjęta poza czas, rozmywa się w odmęcie dziejów. Oświetlona mglistym światłem przypomina anielski chór, który z zaświatów przygląda się doczesnej egzystencji. Lata 60. to kluczowy okres dla krystalizacji stylu i rozwoju kariery Anny Szpakowskiej-Kujawskiej. Malarka odbyła wiele podróży, które wpłynęły na jej twórczość. Dostrzegalny m.in. w „Balladzie rodzinnej” zwrot ku syntetycznemu ujęciu postaci oraz dekoracyjnej rytmizacji badacze wywodzą z jej kontaktu z antyczną sztuką egipską i grecką. Sama artystka jako moment przełomowy wskazywała natomiast pobyt na stypendium Fundacji Michael Károlyi w Vence, podczas którego powstała prezentowana praca. We francuskim mieście malarka poznała Witolda Gombrowicza, którego „Dzienniki” miały zapewnić jej wiarę we własne siły: „przekonałam się, że priorytetem w życiu nie jest słowo ‘my’, w którym byłam wychowana, jako dobra Polka w PRL-u, tylko ‘ja’. (…) Po Gombrowiczu odzyskałam poczucie własnej wartości jako człowieka”. Gombrowicz odmienił moje życie. Rozmowa z Anną Szpakowską- -Kujawską, rozm. Robert Migdał, „Gazeta Wrocławska”, 6.04.2012, online: https://gazetawroclawska.pl/gombrowicz-odmienilmoje- zycie-rozmowa-z-anna-szpakowskakujawska/ar/548685; dostęp: 3.06.2025.