Alfred Lenica to jedna z najważniejszych postaci polskiej awangardy XX wieku. To artysta, który w swojej twórczości przeszedł drogę od skrzypka do malarza, od muzyki do obrazu, od rytmu dźwięków do plątaniny barw i gestów. Urodzony w 1899 i wykształcony jako muzyk, nigdy nie porzucił tej pierwszej pasji, choć to malarstwo stało się jego prawdziwym powołaniem. Jak sam wspominał: „Moje przejście od muzyki wypełniającej czas do malowania ciszy w przestrzeni nie było nagłe. Muzyka ułatwiła mi poznanie barwy i dźwięku”. Doświadczenie muzyczne było dla niego bramą do sztuki wizualnej, a jego malarstwo – próbą zapisu tego, co nieuchwytne i ulotne, jak akord rozbrzmiewający w ciszy. Wypracowanie indywidualnego stylu zajęło Lenicy wiele lat. Z początku fascynował się kubizmem, ekspresjonizmem i surrealizmem, podejmował eksperymenty z kolażem i plamą barwną, przeszedł też przez epizod socrealizmu, który jednak szybko odrzucił jako gorset krępujący swobodę twórczą. Prawdziwe odkrycie przyszło wraz z taszyzmem i informelem – nurtami, które pozwalały mu działać spontanicznie, ufać przypadkowi i intuicji. Krytycy zauważali, że dopiero wtedy znalazł swoją wolność: wolność od kanonów i reguł, wolność od linearnych narracji, wolność w chwili i geście. Jak mówił sam artysta: „Maluję stany psychiczne, nastroje, w jakich jestem”. Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte to czas pełnej dojrzałości jego stylu. Obrazy powstające wówczas przypominają muzyczne partytury zapisane farbą. Warstwy koloru, odsłaniane i przecierane, układają się w organiczne formy przypominające materię w ciągłej przemianie. Rytm tych obrazów jest nieprzewidywalny, kłębiący się, pełen dramatycznych kontrastów, jakby artysta przekładał dźwięki na plamy, a ciszę na przenikające się przestrzenie światła i mroku. Poetyckość malarstwa Lenicy polega na tym, że nie oferuje ono gotowych odpowiedzi ani figuratywnych scen. Zamiast tego otwiera widza na własne doświadczenia i stany wewnętrzne. Gęste, wirujące formy mogą kojarzyć się zarówno z pejzażem biologicznym, jak i kosmicznym, z naturą bądź z psychiką – obraz nie narzuca jednego odczytania, ale zaprasza do wędrówki po przestrzeni półsnu. Widać tu związek z filozofią biomorfizmu: świat na płótnie jest żywą materią, pulsującą energią, wiecznie przekształcającą się formą. Obraz z 1969, powstały w ostatnim dziesięcioleciu życia artysty, pokazuje, że jego sztuka była czymś więcej niż eksperymentem formalnym. Była rodzajem osobistego notatnika, zapisem przeżyć i emocji zawierających dodatkowe treści. Nieprzypadkowo Lenica nadawał swoim obrazom sugestywne tytuły – „Dno”, „Z dna wojny”, „Pod wodą” czy „Fobia” – które wskazują na ich metaforyczną wymowę. „Zanurzenie się we śnie” wpisuje się w ten nurt. Mówi o ucieczce od racjonalnego porządku świata, o otwarciu się na to, co irracjonalne i nieopisane. To wejście w przestrzeń poza czasem, w której logika ustępuje miejsca intuicji, a rzeczywistość rozpływa się w gęstwinie barw. Obraz staje się metaforą pogrążenia w sobie, wejścia w rejony emocji, które – jak muzyka – są nieprzekładalne na język pojęć. Alfred Lenica, balansując między muzyką a malarstwem, między kontrolą a przypadkiem, między światłem a cieniem, stworzył własny, rozpoznawalny język artystyczny. Jego obrazy są jak symfonie snu i czuwania, improwizacje na temat życia i przemijania. W prezentowanym obrazie odnajdujemy esencję tego języka – poetycką abstrakcję, która nieustannie drga, zaprasza widza do zanurzenia się w niej niczym w dźwiękach, które nigdy nie milkną całkowicie.