Bolesław Cybis

Portrait of a girl

pastel, crayon/paper, 60,50 x 37,50 cm

Object ID 92968

„Atmosfera malarstwa Bractwa św. Łukasza jest pełna ufności: ufność we własne możliwości twórcze, w wielką tradycję malarstwa europejskiego, której wystarczy się powierzyć, by pod jej szerokim żaglem, w uniesieniu młodzieńczego entuzjazmu wypłynąć na przestrzenie ponadczasowej sztuki. Tę ufność umacniał jeszcze przykład i opieka mistrza, Tadeusza Pruszkowskiego, malarza wielkiej wirtuozerii” (Joanna Pollakówna, Malarstwo polskie między wojnami 1918-1939, Warszawa 1982, s. 70). Profesor ten był rzeczywiście dla swoich uczniów autorytetem par excellance. W warszawskiej pracowni stworzył przyjazną przystań dla pracy twórczej, a w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą kolonię artystyczną, którą kierował niczym mistyczny przywódca. Plenery mające miejsce w owej małej, lecz pełnej uroku miejscowości, obrosły legendą. W okresie XX-lecia międzywojennego urastały one do rangi misteriów, bachicznych „uczt artystycznych” przepojonych twórczym uniesieniem. Pruszkowski obok wszystkich kwestii formalnych zaszczepił w umysłach swoich studentów jeszcze jedną znamienną dla sztuki tego czasu wartość. Była nią miłość do sztuki dawnej, do malarstwa i rzeźby europejskiego renesansu oraz baroku. Wpływ minionych epok jest zauważalny właściwie u wszystkich Łukaszowców. Bolesław Cybis, tak jak i inni jego uczelniani koledzy oraz konfratrzy z Bractwa św. Łukasza pełnymi garściami czerpał z bogatego repertuaru form, które twórczo przetwarzał, a czasem wprost kopiował, mierząc się tym samym z warsztatem dawnych mistrzów. Podróż do Italii, którą odbył w 1930, dała mu dodatkowo możliwość naocznej weryfikacji znanych dotąd z książkowych reprodukcji ideałów. Co interesujące, w pracach Cybisa doszukiwać się można bezpośrednich wpływów i luźnych inspiracji wyrastających ze sztuki nowożytnej. Masywne, przestylizowane rysy twarzy sportretowanej przez niego dziewczyny przybliżają go do wizerunków, jakie kreował chociażby Andrea Mantegna. Pewna blokowość i ciężkość formy nasuwa tutaj skojarzenia z podwójnym portretem małżonków, Federica da Montefeltro i jego żony Battisty Sforzy. Poza modelki oraz jej profilowe ujęcie jest z kolei swobodnym odwołaniem do kompozycji portretowych włoskiego quattrocenta znanych z obrazów Pisanella, Domenico Ghirlandaio i wielu innych. Poza wpływami sztuki dawnej wyraźne piętno na artystycznym oeuvre Cybisa odcisnęła współczesna mu niemiecka Neue Sachlichkeit. Dalece odrealniona postać kobiety z twarzą, na której rysuje się tajemniczy uśmiech, to istota jakby z innego wymiaru, z alternatywnej rzeczywistości. Artysta, tak jak i inni twórcy zafascynowani realizmem magicznym patrzył na świat poprzez pryzmat fantazji sprzężonej z racjonalizmem. Ten pełen sprzeczności mariaż powodował, iż sztukę Cybisa charakteryzowała tajemniczość. Groteska i karykatura były obecne w niej właściwie od zawsze. Towarzyszyły one artyście już w bardzo wczesnych kompozycjach powstałych pod silnym wpływem rosyjskiej awangardy, jak także i w dziełach z późniejszych okresów. „(…) groteska ta jednak wydobyta jest u niego głównie za pomocą stylizacji linearnej, za pomocą dekoracyjnego interpretowania sylwety ludzkiej, które dochodzi do granic paradoksu i karykatury, w którem znać, jeżeli się nie mylę, przejęcie się sztuką Pisanella. Spośród członków Bractwa Cybis ma w ogóle najsilniejszą skłonność do archaizacji…” (Wacław Husarski, Bractwo św. Łukasza (Wystawa w Zachęcie, „Tygodnik Ilustrowany”, 1928, nr 7, s. 137). Za swoje eksperymenty formalne twórca był już w swojej epoce zarówno doceniany, jak i krytykowany. Mieczysław Wallis po obejrzeniu jego prac podczas wystawy Sekcji Plastyków Polskiego Klubu Artystycznego w hotelu Polonia w Warszawie, zorganizowanej w roku 1927 stwierdził, iż Cybis to „Malarz dziewcząt łowickich o nakrochmalonych spódnicach i bluzkach z bufiastymi rękawami, o głupkowato-naiwnej lub rozanielonej twarzy”. Dziewczyna ze sznurem korali znakomicie wpisuje się w stylistykę wizerunków łowickich powstałych gdzieś w połowie lat 20. XX wieku, a mimo krytyki, docenionych przez jury wyżej wspomnianej wystawy. Ów portret, jak zresztą wiele dzieł twórcy, zdaje się zawieszony pomiędzy tradycją i nowoczesnością, bez możliwości określenia punktu ciężkości. Łudząco podobne fizjonomie pojawiają się wówczas w wielu innych kompozycjach Cybisa. Trudno dziś jednoznacznie orzec, czy były one studiami rzeczywistych postaci, czy tylko wytworem bogatej wyobraźni mistrza.

More Information
Artist Bolesław Cybis
Artist's Life (1895 - 1957)
Title Portrait of a girl
Date circa 1925-1929
Medium crayon, pastel
Material, base paper
Kind malarstwo na papierze (pastele, akwarele, gwasze)
Dimensions 60.5 x 37.5 cm (dimensions in frame)
Category Name Painting & Drawing
Style międzywojenne
Other Notes a paper inventory label with a description of the work on the reverse, a deposit sticker of the National Museum in Warsaw on the reverse of the frame
Literature Andrzej Ściepuro, Wystawa Dwóch Łukaszowców w Toruniu, „Przegląd Artystyczny”, 1973, no 4 (74), (ill.)
Bolesław Cybis 1895-1957. Malarstwo, rysunek, rzeźba. Twórczość lat dwudziestych i trzydziestych, katalog wystawy, oprac. Anna Prugar-Myślik, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2002, cat. no. II/89
Requires a permit to export outside of Poland Yes
Exhibited Bolesław Cybis 1895-1957. Malarstwo, rysunek, rzeźba. Twórczość lat dwudziestych i trzydziestych, National Museum in Warsaw, 20th September – 3rd November 2002
 
Return policy
If you wish to return a product, please contact Service Department 3 days from the shipment arrival.
Check the details

Bolesław Cybis

pastel, crayon/paper, 60,50 x 37,50 cm

Portrait of a girl

Object ID 92968
Ask for price
Details
More Information
Artist Bolesław Cybis
Artist's Life (1895 - 1957)
Title Portrait of a girl
Date circa 1925-1929
Medium crayon, pastel
Material, base paper
Kind malarstwo na papierze (pastele, akwarele, gwasze)
Dimensions 60.5 x 37.5 cm (dimensions in frame)
Category Name Painting & Drawing
Style międzywojenne
Other Notes a paper inventory label with a description of the work on the reverse, a deposit sticker of the National Museum in Warsaw on the reverse of the frame
Literature Andrzej Ściepuro, Wystawa Dwóch Łukaszowców w Toruniu, „Przegląd Artystyczny”, 1973, no 4 (74), (ill.)
Bolesław Cybis 1895-1957. Malarstwo, rysunek, rzeźba. Twórczość lat dwudziestych i trzydziestych, katalog wystawy, oprac. Anna Prugar-Myślik, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2002, cat. no. II/89
Requires a permit to export outside of Poland Yes
Exhibited Bolesław Cybis 1895-1957. Malarstwo, rysunek, rzeźba. Twórczość lat dwudziestych i trzydziestych, National Museum in Warsaw, 20th September – 3rd November 2002
Search engine powered by ElasticSuite