Newsletter
If you want to be up to date, sign up to receive our newsletter enter your email below.
Newsletter
Jacek Malczewski
Girl in red corals on the porch in Lusławice
oil/board, 59,50 x 44,50 cm
W twórczości Malczewskiego znajdują się portrety kobiet z kręgu rodzinnego, pań z towarzystwa, przedstawicielek środowiska artystycznego, ale też na wielu pracach występują nieznane bliżej twarze zawodowych, jak i czasem zupełnie przypadkowych modelek – zauważyła Paulina Szymalak-Bugajska – Nierzadko swojej fizjonomii bohaterkom obrazu użyczają zwykłe służące, kucharki, posługaczki, o których Janoszanka pisze: Z kucharek i pokojówek powstawały cudne dzieła: Meduzy i Harpie ze skrzydłami u głów” (Moja dusza. Oblicza kobiet w twórczości Jacka Malczewskiego, katalog wystawy, red. Paulina Szymalak-Bugajska, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom 2019, s. 21). W prezentowanym portrecie widzimy dziewczynę zdobnie ubraną w niebieską sukienkę, czerwone korale i z czarną wstążką upiętą we włosach. Nie istnieje pewność co do tożsamości modelki, lecz za pewnością była kimś z otoczenia dworu. Pewne podobieństwo fizjonomii pozwala łączyć ją z postacią jednej z służących w Lusławicach (Portret Agaty Pancerz, 1926, kolekcja prywatna). Malczewski posadził portretowaną na wiklinowym krześle, którego ledwie fragment dostrzegam w lewej dolnej części portretu. Tego rodzaju krzesła znane są z innych obrazów oraz fotografii przedstawiających artystę i jego bliskich. W tle rozpościera się nasycony kolorystycznie widok na korony drzew w północnej części od dworu. Malczewski zamknął kompozycję od prawej strony widokiem fragmentu kolumny ganku, nadając pozornie prostemu układowi drapieżność ekspresji, co stanowi element charakterystycznych lusławickich obrazów. Od 1919 roku głównie w okresie wakacyjnym Malczewski chętnie przebywał w Lusławicach pod Zakliczynem, gdzie w dworze Stanisław i Marii Vayhingerów mieszkały siostry artysty, Bronisława Malczewska i Helena Karczewska. W pobliżu zresztą, w Charzewicach mieszkała córka artysty Julia wraz z mężem Feliksem Meyznerem. Architektura dworu oraz skoncentrowana wokół niego przestrzeń stanowiły w życiu i artystycznej działalności Malczewskiego miejsce szczególne aż do końca jego dni. Jak pisał Heydel, Malczewski „ostatnie obrazy maluje w roku 1926. Pięćdziesiąt lat upłynęło od pierwszych, siedemdziesiąt dwa lata życia. Jesienią tego roku wyjeżdża z Lusławic do Krakowa. Samochód czeka przed dworem lusławickim. Pochylony starzec w futrze wysuwa się na ganek. Spojrzał wokoło, przystaje. Woła gorączkowo o ołówki i papier. Siada, próbuje notować. Rzuca z goryczą. – ‘Narysuję jak wrócę… Wszystko narysuję’. Ale już do Lusławic nie miał powrócić” (Adam Heydel, Jacek Malczewski. Człowiek i artysta, Kraków 1933, s. 220-221). Choć swoje ostatnie chwile Malczewski spędził w Krakowie, to jego metaforyczne pożegnanie z muzą sztuki nastąpiło właśnie w Lusławicach, gdzie malowana w obrazach przestrzeń dworu i parku była okazją do snucia symbolicznych wizji. W roku 1925 kolumnowy ganek dworku stał się miejscem nostalgicznego pożegnania artysty, kiedy to właśnie w Lusławicach obchodzono jubileusz 50-lecia pracy twórczej Malczewskiego. Już we wczesnej twórczości Malczewskiego symbolika dworu odgrywała dużą rolę. Wspomnienia i obrazy z majątku w Wielgiem na Ziemi Radomskiej, gdzie spędził młodość były obecne w całej jego twórczości. Potem właśnie, w ostatniej fazie, przestrzenie Lusławic stały się nośnikiem symbolicznych znaczeń związanych z tematyką życia i śmierci oraz misji artysty. Szczególnie właśnie przestrzeń ganku była naznaczona takimi wizjami, o czym świadczą obrazy tam malowane, np. zachowane w kolekcjach prywatnych „Łan już zżęty” czy „Zadumanie. Na ganku w Lusławicach”.
Artist | Jacek Malczewski |
---|---|
Artist's Life | (1854 - 1929) |
Title | Girl in red corals on the porch in Lusławice |
Date | circa 1920 |
Medium | oil |
Material, base | board |
Kind | malarstwo sztalugowe |
Dimensions | 59.5 x 44.5 cm |
Category Name | Painting & Drawing |
Style | modernizm |
Signature | signed upper left: 'J Malczewski' |
Requires a permit to export outside of Poland | Yes |
Jacek Malczewski
oil/board, 59,50 x 44,50 cm
Girl in red corals on the porch in Lusławice
Artist | Jacek Malczewski |
---|---|
Artist's Life | (1854 - 1929) |
Title | Girl in red corals on the porch in Lusławice |
Date | circa 1920 |
Medium | oil |
Material, base | board |
Kind | malarstwo sztalugowe |
Dimensions | 59.5 x 44.5 cm |
Category Name | Painting & Drawing |
Style | modernizm |
Signature | signed upper left: 'J Malczewski' |
Requires a permit to export outside of Poland | Yes |