Lutnia jako instrument widzom nowożytnym w sposób jednoznaczny kojarzyła się z pieśniami, przede wszystkim tymi opowiadającymi o miłości. I tak Szekspir był tylko jednym z wielu pisarzy swoich czasów, którzy przypisywali lutni siłę wprawiania słuchacza w swego rodzaju ekstazę. Przez cały okres renesansu i część baroku, kojący dźwięk lutni uczynił ją najbardziej cenionym i podziwianym ze wszystkich instrumentów muzycznych. Sława największych lutnistów rozprzestrzeniła się po całej Europie, a drzwi królewskich dworów i pałaców były dla nich otwarte (wielu z nich zatrudniano jako szpiegów), a instrumenty najsłynniejszych lutnistów były poszukiwane i bardzo drogie. W obrazie „Lutnista” jesteśmy świadkami narastającego napięcia. Mężczyzna, patrząc w naszą stronę stroi instrument, czekamy więc aż zabrzmi muzyka. Nuty, natrętnie narzucające się ułożone są tak, że grozi im spadnięcie ze stołu.