„Malowanie dla uratowania siebie, dla zapełnienia pustki w sobie, dla odnalezienia w otaczającej rzeczywistości tego, co najcenniejsze, bliskie absolutu, pozornie niepoznawalnego”. Włodzimierz Pawlak Kontemplacyjny charakter sztuki o konceptualnym rodowodzie zbliża „Dzienniki” Pawlaka do malarstwa innego wybitnego polskiego artysty – Romana Opałki i jego cyklu „Obrazów liczonych”. U obu artystów obecny jest wątek przemijania, płótna wypełnione są linearnym zapisem kolejnych chwil przepływającego czasu. O ile obrazy Opałki są w swej formie bardziej surowe, „matematyczne”, o tyle twórczość Pawlaka cechuje się większą dozą ekspresji i emocjonalnego podejścia do materii. Charakterystyczna dla artysty jest również kolorystyka, którą operuje, tworząc „Dzienniki”. Szczególne znaczenie ma dla niego biel. „Biel, której właściwości jako farby badał (biel cynkowa, ołowiowa, tytanowa, sposoby jej nawarstwiania i żółknięcia), ma metafizyczny charakter – jest początkiem, stanem wyjściowym, jedynym przekazywalnym praobrazem, źródłem światła i energii. Niesie też niewątpliwie funkcję terapeutyczną. ‘Dzienniki’ i białe obrazy powstałe bezpośrednio po cyklu ‘Tablic dydaktycznych’, które trafnie porównywano do negatywu zapisanej tablicy szkolnej czy zapisu stanu zmęczonego umysłu” (tamże, s. 13). Cykle „Dzienniki” oraz „Notatki pośmiertne” pozostają w relacji z literacką twórczością Pawlaka, którą uprawia na równi z malarstwem. „Pisanie i malowanie pojawiły się równolegle, w obu realizuje się aktywność artysty, są na tyle pełne, że mogą funkcjonować osobno, a choć się dopełniają, to nie w oparciu o prostą zasadę uzupełniania wzajemnych ‘braków’ i niedopowiedzeń. Paradoksalnie (być może) jest to najlepiej widoczne w przypadku odczytów pisanych do konkretnych obrazów. Stanowią one równoległą, ‘obojętną’ narrację zderzaną (w momencie wygłaszania odczytu) z narracją obrazu” (tamże, s. 8). Zarówno pisanie, jak i malarstwo mają dla artysty wartość autoterapeutyczną – „Zostaję tu, gdzie siebie po raz pierwszy zastałem, przy płótnie, sam na sam i nie mam przyjaciół, nie mam znajomych, jestem sam i przerażająco białe płótno. Maluję, bo malarstwo z całą swoją prostotą i ubóstwem jest jedynym dla mnie sposobem udowodnienia mojej wolności, mojej rezygnacji” (Włodzimierz Pawlak, tamże, s. 8). Tematem jest czas (któremu Pawlak nadał materialną formę), odcinki czasu znaczone kreskami na płótnie i datami wypisywanymi na krawędzi blejtramu. Malowanie w samotności – stawianie uszeregowanych rzędów siedmiu kresek skreślonych ósma, wpadanie w rytm – bliskie było medytacji zawieszającej na chwilę bieg czasu i rzeczywistość dookoła.