Zuzanna i Starcy Fin-de-siècle był okresem, zarówno w malarstwie europejskim jak i polskim, w którym wizerunki i portrety kobiet uległy wyraźnemu spopularyzowaniu. Modelki przedstawiane były w niezwykle zróżnicowany sposób. Mogły to być nostalgiczne portrety dam epatujących elegancją i zadumą, znane z obrazów autorstwa Olgi Boznańskiej, jak i wizerunki kobiet-demonów, erotycznych wampirów mówiących o potędze chuci, opisywanych w pismach Stanisława Przybyszewskiego, które swoje plastyczne rozwinięcie znalazły w obrazach Wojciecha Weissa. Kobieta w tamtym czasie stała modliszką, femme fatale, figurą, która zawładnęła wyobraźnią artystów przełomu wieków. Piękne, kuszące, z ledwie osłoniętym ciałem kobiety, były muzami poruszającymi wyobraźnię pisarzy i malarzy. Kobieta, ubrana bądź naga, stanowiła symbol potęgi uczuć, namiętności zdolnej unicestwić każdego mężczyznę. Kobieta była również jednym z wiodących motywów w malarstwie Teodora Axentowicza. W wielu idealizowanych portretach młodych, pięknych kobiet na obrazach artysty, daje się wyraźnie zauważyć dążność do dekoracyjnej stylizacji. Najczęściej wykonywał je w doprowadzonej do wirtuozerii technice pastelowej. Posługiwał się w nich zazwyczaj falistą, miękką secesyjną linią. Wywodząca się z secesyjnej stylizacji maniera malarska, wzbogacana była niekiedy o elementy symbolizmu (w pracach takich jak „U wróżki”; „Młodość i Starość” „Dziewczyna i starzec”). W pastelowych portretach i główkach kobiecych, umiejętnie wykorzystywał atrybuty kobiecości - suknie balowe, eleganckie kapelusze, kosztowną biżuterię i karnawałowe maski, nasycając swoje kompozycje subtelnym erotyzmem. Gamę barwna tych kompozycji oparta była najczęściej na tonach czerni, różu, srebrzystych bieli i błękitów. Tadeusz Jaroszyński pisząc o pastelowych „główkach” Axentowicza podkreślał: „Tchną te główki jakiemś niezrównanem wyrafinowaniem erotycznym, jakąś drażniącą i pobudzającą ciekawość nerwowością […] jest [w nich] pewna przewrotność zmysłowa […] Są one ogromnie ponętne, interesujące, pełne dziwnie odurzającej kobiecości i wytworności rasowej” [T. Jaroszyński, ”Album malarstwa polskiego”, Warszawa – Paryż 1911-1912 (nlb)] Prezentowana w katalogu praca jest wyjątkową i rzadką kompozycją artysty. Temat obrazu został zaczerpnięty ze „Starego Testamentu”, z „Księgi Daniela”, z moralizującego opowiadania o cnotliwej judejskiej niewieście Zuzannie (Dn 13, 15-21), pięknej żonie Joakima, i dwóch starcach – sędziach, darzonych zaufaniem społecznym, którzy się w niej zakochali. Kiedy Zuzanna brała kąpiel, na brzegu pojawili się starcy. Postanowili ją zdobyć, lecz ich zaloty zostały odrzucone. Wobec ich żądzy Zuzanna była całkowicie bezbronna, ponieważ zaszantażowali ją oni, iż w razie odmowy, zostanie oskarżona o cudzołóstwo. Za ten czyn groziło dziewczynie ukamienowanie. Ujął się za nią młody prorok Daniel. Wykazał on ich nieprawość i kłamstwa za co zostali skazani na śmierć, a Zuzanna odzyskała cześć. Historia Zuzanny podglądanej podczas toalety przez lubieżnych starców opisana w „Księdze Daniela” była częstym motywem ikonograficznym w malarstwie europejskim. Motyw ten był chętnie wykorzystywany przez artystów począwszy od XV wieku. Wizerunki Zuzanny i starców tworzyli między innymi Tintoretto, Rembrandt, Peter Paul Rubens, Eugena Delacroix, Jocopo de Riebera, Lovis Corinth, Pablo Picasso oraz wielu innych. Axentowicz wybrał moment, gdy Zuzanna jest w trakcie kąpieli, podglądana przez dwóch lubieżnych starców. W pracy, podobnie jak w wielu innych, artysta skupił się na ukazaniu delikatnie i wirtuozersko modelowanego ciała i twarzy kobiety. Ponad głową kobiety w prawym górnym rogu wyłaniają się głowy starców. Uwaga artysty w skupiła się jednak nie na moralizującej historii lecz nagim ciele Zuzanny. To akt stanowi główny temat pracy. Artysta malował akty dość rzadko. Niekiedy przybierały one formy idealizowanych zjaw, wyłaniających się jesiennych liści secesyjnych rudowłosych piękności. Tu jednak mamy do czynienia z klasycznym aktem i biblijnym tematem. Tło jest ciemne, nieokreślone. Swobodna poza modelki, niewymuszona elegancja pozy, dumnie podniesiona głowa, fryzura składają się na obraz idealnego piękna. Klasyczny temat odwołujący się do tradycji malarstwa europejskiego, lekkość i wirtuozeria kreski, a jednocześnie nieco ekspresyjny i nerwowy sposób prowadzenia pastelu, czynią omawianą pracę obrazem o wyjątkowych walorach artystycznych i kolekcjonerskich.