Newsletter
Jeśli chcesz otrzymywać aktualne informacje dotyczące oferty Desa Home - zapisz się do naszego newslettera.
Newsletter
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Portret Marii Wojciechowskiej-Bagieńskiej
pastel/papier, 64,50 x 48,50 cm
Zniechęcony malarstwem olejnym ze względu na teoretyczne trudności w 1925 Witkacy porzucił tę dziedzinę sztuki. Artysta doszedł do wniosku, że poprzez to medium nie jest w stanie osiągnąć postulatów zawartych w teorii Czystej Formy. Ten krok skierował go do założenia firmy pod szyldem „S.I. Witkiewicz”. W ciągu działania tej fenomenalnej firmy portretowej powstało kilka tysięcy wizerunków osób z kręgu artysty i nieznanych malarzowi klientów z wyższych sfer. Równolegle do powstania firmy został skodyfikowany regulamin, który podniósł działalność Witkacego do bezprecedensowego zjawiska na przestrzeni XX-lecia międzywojennego. To właśnie portrety stały się „dźwignią sukcesu” Witkacego, który wypracował nieoczywisty typ wizerunku, nieskrępowany tradycją i podbity niewiarygodną ekspresją, nie tylko malarską, artysty. Obok unikatowego stylu portretu, charakteryzującego się drżącą kreską nasyconą kolorem, wielką sławą został owiany regulamin Firmy Portretowej S.I. Witkiewicza. Witkacy zastosował tam jasno określone relacje, okraszone oczywiście osobliwym stylem zakopiańskiego artysty, dotyczące relacji firmy i zamawiającego. Na przykład paragraf 3 głosił istotną tezę, że „Wykluczona jest absolutnie wszelka krytyka ze strony klienta. Portret może się klientowi nie podobać, ale firma nie może dopuścić do najskromniejszych nawet uwag, bez swego specjalnego upoważnienia. Gdyby firma pozwoliła sobie na ten luksus: wysłuchiwania zdań klientów, musiałaby już dawno zwariować”. Równie dosadny jest jeden z ostatnich zapisów mówiący o tym, że: „Firma prosi o uważne przestudiowanie regulaminu. Nie mając żadnej egzekutywy, liczy na delikatność i dobrą wolę klientów co do wypełnienia warunków. Przeczytanie i zgodzenie się na regulamin uważa się za równoznaczne z zawarciem umowy. Dyskusja nad regulaminem jest niedopuszczalna”. Oprócz regulaminu Witkacy na potrzeby firmy stworzył siedem typów portretów, z których klient mógł wybrać najbardziej odpowiadający mu wizerunek zarówno pod względem artystycznym, jak i finansowym. Jednak jeden wariant, opisany jako typ C, był wyłączony z oferty, ze względu na wyjątkowy charakter wizerunku, sięgający założeniu „Czystej Formy”, stworzony pod wpływem narkotyków. W paragrafie regulaminu Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz” artysta opisał i scharakteryzował wszystkie rodzaje wizerunków, również podając ich ceny. Pierwszym z nich był – „typ A – rodzaj stosunkowo najbardziej tzw. wylizany. Odpowiedni raczej dla twarzy kobiecych niż męskich. Wykonanie ‘gładkie’, z pewnym zatraceniem charakteru na korzyść upiększenia względnie zaakcentowania ‘ładności’”. Portret w typie A był najdroższy, jego podstawowa cena to 350 złotych. T.B. – rodzaj bardziej charakterystyczny, jednak bez cienia karykatury, a koszt to 250 złotych. T.C, C+Co, Et, C+Co+Et, itp. – typy te wykonywane przy pomocy C2H5OH i narkotyków wyższego rzędu – obecnie wykluczone. Charakterystyka modela subiektywna – spotęgowania karykaturalne tak formalne, jak i psychologiczne niewykluczone. W granicy kompozycja abstrakcyjna, czyli tzw. Czysta Forma. Typ ten nie posiadał ceny i był zarezerwowany wyłącznie dla wąskiej grupy z otoczenia Witkacego. Jednak już T.D. – to samo osiągnięte bez żadnych sztucznych środków, a koszt portretu to 100 złotych. Typ przedostatni według regulaminu to T.E i jego kombinacje z poprzednimi rodzajami. Dowolna interpretacja psychologiczna według intuicji firmy. Cena oscylowała w przedziale od 150 do 250 złotych. Spis zamyka T.B+E (tzw. dziecinny) – z powodu ruchliwości dzieci czysty T.B. jest przeważnie niemożliwy. Jednak przewrotność i wszechobecna ironia Witkacego nie pozwalała na trzymanie się sztywnych ram regulaminowych typów. Sklasyfikowany jako typ dziecięcy T.B+E był również wykorzystywany dla portretowania urodziwych kobiet, które podobały się artyście. Prezentowana w katalogu Maria Wojciechowska-Bagieńska sportretowana jest w typie B. Rzeczywiście twarz modelki została opracowana z werystycznym oddaniem oblicza i dbałością o detale twarzy. W charakterystyczny dla Witkacego sposób przedstawiony jest ubiór portretowanej, ekspresyjnie zarysowany nerwowym konturem. Kobieta została ukazana na tle świetlistej mandorli.
Autor | Stanisław Ignacy Witkiewicz |
---|---|
Daty życia autora | (1885 Warszawa - 1939 Jeziory na Polesiu) |
Tytuł | Portret Marii Wojciechowskiej-Bagieńskiej |
Czas powstania | 1934 |
Technika | pastel |
Materiał | papier |
Rodzaj | malarstwo na papierze (pastele, akwarele, gwasze) |
Wymiary | 64,5 x 48,5 cm (w świetle oprawy) |
Typ obiektu | malarstwo i rysunek |
Styl | malarstwo materii |
Sygnatura | sygnowany, datowany i opisany l.d.: '1934 X | Ign Witkiewicz | (T.B) NP NΠ' |
Literatura | Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939, katalog dzieł malarskich oprac. Irena Jakimowicz, Anna Żakiewicz, Warszawa 1990, nr kat. 1879 s. 133 |
Wymaga zezwolenia na wywóz za granicę Polski | Tak |
Stanisław Ignacy Witkiewicz
pastel/papier, 64,50 x 48,50 cm
Portret Marii Wojciechowskiej-Bagieńskiej
Autor | Stanisław Ignacy Witkiewicz |
---|---|
Daty życia autora | (1885 Warszawa - 1939 Jeziory na Polesiu) |
Tytuł | Portret Marii Wojciechowskiej-Bagieńskiej |
Czas powstania | 1934 |
Technika | pastel |
Materiał | papier |
Rodzaj | malarstwo na papierze (pastele, akwarele, gwasze) |
Wymiary | 64,5 x 48,5 cm (w świetle oprawy) |
Typ obiektu | malarstwo i rysunek |
Styl | malarstwo materii |
Sygnatura | sygnowany, datowany i opisany l.d.: '1934 X | Ign Witkiewicz | (T.B) NP NΠ' |
Literatura | Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939, katalog dzieł malarskich oprac. Irena Jakimowicz, Anna Żakiewicz, Warszawa 1990, nr kat. 1879 s. 133 |
Wymaga zezwolenia na wywóz za granicę Polski | Tak |