„W pracy doktorskiej ‘Syntezy – Granice Rozpoznawalności’ skupiam się na możliwościach oddziaływania kwestii syntezy i granicy na sferę wizualną. Wykraczając poza zakres sztuki, znajduję uzasadnienie w rozważaniach teoretycznych. Punktem odniesienia są zagadnienia z innych dziedzin, takich jak: historia sztuki, filozofia, kognitywistyka, zwłaszcza neuroestetyka, psychoanaliza, semiologia, a także praktyki artystyczne wybranych twórców. Analiza obrazów w szerokim polu odniesień do różnorodnych dziedzin stanowi swoistą strategię interpretacji. Podejmuję próbę analizy zagadnień syntezy i granicy poprzez pryzmat dodatkowych pojęć, istotnych z punktu widzenia współczesnego obrazowania jak: kod, rama, cytat, szczegół. Wprowadzam dodatkowe kategorie, w sposób bezpośredni odnoszące się do powstałych prac, m.in.: przejście, fałda, wnętrze granicy, spektrum. Rozważania sprowadzają się do uniwersalnego pytania o status obrazu w dzisiejszych czasach, szczególnie w kontekście rzeczywistości wirtualnej”. JUSTYNA KABALA Obraz stanowi rodzaj wizualnego rebusu. W pracy z jednej strony można doszukać się inspiracji tradycją: malarstwem portretowym i surrealizmem, z drugiej wpływu nowych mediów: fotografii, grafiki komputerowej, cyfrowej edycji zdjęć. Dostrzegalne są tu reminiscencje układanych na papierze kolażowych kompozycji i wpływ obrazów z poprzednich serii prac. Hybrydowość form utrudnia rozpoznanie, stanowiąc rodzaj wizualnej gry z widzem. W tym rebusie jednak nie tyle chodzi o rozwiązanie, ile o ciągłe poszukiwanie wielu możliwych skojarzeń i scenariuszy, poruszanie się na granicach rozpoznawalności. „Malarskość” tła łączy się z ostrymi krawędziami form, jakby wklejonych w programie graficznym. Lewitujące obiekty wytwarzają pomiędzy sobą napięcie. Płaszczyzna tęczowego prostokąta wyraźnie odcina się, kreując autonomiczny obszar. Z jednej strony nasuwa skojarzenia z lustrem, z drugiej z przejściem w inny wymiar. W narracji tworzy się szczelina, umysł zachęcony zostaje do poszukiwania powiązań. Poprzez percepcję zmontowanych elementów powstaje na obrazie rodzaj dodatkowej przestrzeni, którą nazwałam „trzecią przestrzenią”. Praca stanowi rodzaj osobistej podróży, która zaczyna się od końca, czyli od krawędzi. Pojawiają się na nich dwa wąskie pasy, po jednej stronie biały, po drugiej czarny. Stanowią wizualną metaforę granicy. Biel i czerń – dwa bieguny koloru spełniają w malarstwie rolę szczególną, wychodząc poza malarstwo a zarazem wciąż do niego przynależąc. Dwie wąskie płaszczyzny, umieszczone na przeciwległych końcach obrazu tworzą jego „malowaną ramę”, korespondując ze sobą, kreują przestrzeń „pomiędzy”. Wnętrze obrazu zostaje określone poprzez szczelinę, powstałą w wyniku uwypuklenia jego granic. Niedopowiedziany fragment fryzury staje się wyizolowanym obiektem, będącym jednym z elementów wizualnego kodu. W terminologii psychologii postaci jako jedno z podstawowych praw występuje prawo domykania – tendencja do uzupełniania wszelkich luk w figurze. Jeśli element zostanie domknięty w umyśle widza, fryzura stanie się całością. Widz, kojarząc fryzurę z portretem, zobaczy przedstawienie eleganckiej kobiety o starannie ułożonych jasnych włosach. De Saussure kładł nacisk na fakt, że znaki nie mają znaczenia w izolacji, a jedynie wtedy, gdy są interpretowane z innymi znakami. Obraz podejmuje dyskurs z paradygmatem tradycyjnego malarstwa, które było w większości emanacją bogactwa, potwierdzeniem pozycji właściciela. Malarze z wielkim zaangażowaniem wiernie oddawali szczegóły, niuanse materii, połyskliwości atłasów, blasku klejnotów. Dzieło było lustrem próżności i atrybutem władzy, dodatkowym obiektem zbytku a zarazem jego dowodem.