„Los umieścił mnie w tym czasie i w tym miejscu. Poznałem euforię lat 1980 i 1981, potem stan wojenny zostawił cień, na długo. Lata osiemdziesiąte w sztuce światowej to wielki powrót malarstwa, które po chudych latach wróciło. Niemcy nazywali to zjawisko ‘głodem obrazów’, a malarzy ‘nowymi dzikimi’. To był ważny czynnik – duch czasu! O charakterze mojej pracy decydują różne czynniki, nie tylko co, ale i jak, dla każdej szukam sposobu. Upraszczając, jaki grunt (w sensie dosłownym też), taki obraz. Goncourtowie mówili, że artysta powinien być w dziele jak policja w mieście: obecny, ale niewidoczny”. Jacek Sroka Jacek Sroka, artysta związany z Krakowem, to twórca, którego malarstwo i grafika wymykają się prostym klasyfikacjom. Jego dorobek, zbudowany na fundamencie ekspresyjnej figuralności, cechuje się niepohamowaną swobodą formalną, ostrą deformacją i krzykliwą kolorystyką. Sroka uzyskał dyplom w Pracowni Miedziorytu prof. Mieczysława Wejmana w 1981, a malarstwo studiował pod kierunkiem prof. Jana Świderskiego. Już w czasie studiów wyróżniał się skłonnością do dynamicznych, zamaszystych przedstawień, które sam określał jako ekspresyjne. Fascynacja twórczością zagranicznych ekspresjonistów, zwłaszcza Willema de Kooninga, ukształtowała jego młodzieńcze poszukiwania artystyczne. W latach 80., okresie politycznego napięcia w Polsce, Jacek Sroka wypracował indywidualny styl, który stał się jego znakiem rozpoznawczym. Kluczową cechą malarstwa artysty stała się antyestetyczność – świadome łamanie zasad akademickiego piękna, programowe dążenie do brzydoty, która w jego ujęciu nabierała nowej, krytycznej funkcji. Formy figuratywne, poddane radykalnej deformacji, stawały się narzędziem opowiadania o absurdzie rzeczywistości, o politycznych i społecznych patologiach, o ludzkiej kondycji. Artysta chętnie sięgał po karykaturalne przerysowanie postaci i sytuacji, budując wielowarstwowe narracje balansujące między groteską, gorzką refleksją a czarnym humorem. Sroka stosuje język plastyczny przypominający niemieckich Nowych Dzikich – grupy malarzy działających w latach 80., cechujących się podobnym zamiłowaniem do krzykliwej barwy, gestu i ekspresji. Choć Sroka nie należał do tej formacji, jego malarstwo w naturalny sposób wpisało się w szerszy nurt europejskiej „estetyki dzikości”, która w Polsce znalazła szczególnie żyzny grunt w okresie kryzysu lat 80. Cechy te – zamaszyste pociągnięcia pędzla, jaskrawe kolory, deformacja figur – dominują w jego twórczości lat 80. i 90., kiedy Sroka świadomie sprzeciwiał się akademickiej poprawności, wybierając drogę prowokacji i artystycznej rebelii. Jednocześnie pozostawał wierny tematowi, który od początku go fascynował – człowiekowi. Postać ludzka, jej cielesność, śmieszność i tragizm, stanowiła centralny motyw jego malarstwa i grafiki. Jednak w ujęciu Sroki człowiek nigdy nie jest przedstawiony jednoznacznie – jest ofiarą i sprawcą, groteskową marionetką w teatrze historii i brutalną istotą walczącą o przetrwanie. W latach 90. Sroka odchodzi od krzykliwych, kontrastujących kolorów oraz dynamicznych gestów, w stronę stonowanych, często dwukolorowych kompozycji. Rzadkością pozostają kompozycje, jak prezentowana praca „Chambre rouge” („Czerwony pokój”) z 1994. Artysta nie stroni już od estetyzacji, a ekspresyjność jego obrazów uspokaja się na rzecz wyrafinowanej faktury płótna – „Fryz”, 1997. Twórczość Sroki to także nieustanna gra z kulturą – cytowanie i przetwarzanie ikon kultury wysokiej i popularnej, tworzenie prac o przewrotnych, czasem wręcz absurdalnych tytułach, które zmuszają widza do wielopoziomowej interpretacji. Artysta uwielbia podważać utarte schematy myślenia i oczekiwania odbiorcy, podsuwając mu obrazy zarówno odrażające, jak i fascynujące w swojej brutalnej szczerości. Tym samym Sroka balansuje na granicy pastiszu i poważnej refleksji nad współczesnym światem. Jego sztuka jest głęboko zakorzeniona w lokalnym kontekście. Krakowska tradycja groteski, inspiracje malarstwem Witkacego, ale też klimat społeczno-polityczny lat 80. – wszystko to ukształtowało jego język artystyczny. Jednak siła jego sztuki polega na uniwersalności – to, co Sroka mówi o Polsce, mówi też o człowieku w ogóle: istocie śmiesznej, tragicznej, bezradnej wobec historii i własnych instynktów, ale jednocześnie obdarzonej niezwykłą zdolnością do śmiechu przez łzy.