Newsletter
Jeśli chcesz otrzymywać aktualne informacje dotyczące oferty Desa Home - zapisz się do naszego newslettera.
Newsletter
Edward Dwurnik
"Czerwony krzyż" z cyklu "Sportowcy (XV)"
olej/płótno, 210 x 144 cm
Już na pierwszy rzut oka w pracach Edwarda Dwurnika, który zapisał się w historii polskiej sztuki jako jeden z najważniejszych malarzy, dostrzec można wyraźne społeczne zacięcie. Jego twórczość, wnikliwie opisująca polską rzeczywistość, nie unikała zarówno jej przywar, jak i absurdów. Malując świat, który go otaczał, Dwurnik nie idealizował go, lecz oddawał w swoich płótnach obraz kraju takim, jakim go widział – często szarym, surowym, pełnym sprzeczności. Tworzył sztukę bezpośrednią, dotykającą codzienności, nie stroniąc przy tym od ironii i nostalgii. Dzieła malarza układają się w charakterystyczne cykle, takie jak Podróże autostopem, Robotnicy, Warszawa czy Sportowcy. W każdym z nich skupiał się na zwykłym obywatelu, podkreślając jego życie, codzienne troski i specyfikę otaczającego go świata. Jego sztuka była w pewnym sensie kroniką życia w PRL-u, swoistym malarskim dokumentem epoki. „Nie tworzę legendy – jestem obiektywnym, twardym realistą […] interesują mnie polscy przeciętni ludzie. Uważam, że nie są oni przeciętni, ponieważ to oni mnie wychowali. Znam ich sprawy, ubiór, zwyczaje.” Edward Dwurnik Jednym z cykli, w którym ta idea widoczna jest szczególnie mocno, są właśnie Sportowcy. Tytuł, wbrew intuicyjnemu skojarzeniu, nie odnosi się do atletów, lecz do popularnych w czasach PRL papierosów „Sport”. To dowcipna gra słów, która odzwierciedla ironiczne spojrzenie artysty na otaczającą go rzeczywistość – zabieg charakterystyczny nie tylko dla tego cyklu, ale dla całej jego twórczości. Postaci przedstawione w Sportowcach niekoniecznie palą papierosy – to raczej humorystyczne odniesienie do ich codzienności, rutyny i sposobu bycia. Każdy obraz z serii jest numerowany i opatrzony tytułem, który zostaje wpisany w kompozycję obrazu, wzmacniając jego znaczenie. W Czerwonym Krzyżu Dwurnik przedstawia – być może – pracowników kolei, przypadkowych obywateli, a może wręcz pomniki typowego mieszkańca PRL. Nie jest to jednak jedynie metaforyczna idea – figury te są dosłownie ukazane jako popiersia, co doskonale wpisuje się w szerszy zamysł artysty. Dwurnik buduje swoim malarstwem pomnik przeciętnego obywatela, nadając mu formę monumentalną, choć jednocześnie ironiczną i krytyczną. Kompozycja jest ciemna, pełna napięcia i budząca niepokój, ale jednocześnie niezwykle intrygująca. Tło, przedstawiające miasto, przywodzi na myśl ekspresjonistyczne przedstawienia z początku XX wieku – ten motyw powtarza się w wielu dziełach Dwurnika. Jego charakterystyczny styl, łączący brutalną szczerość z groteskową deformacją, ukształtował się już na wczesnym etapie jego twórczości i pozostał jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów jego malarstwa. Sportowcy to doskonały przykład tej konsekwencji – malarstwa, które nie tylko dokumentuje rzeczywistość, ale też ją komentuje, bawi się nią i poddaje artystycznej interpretacji.
Autor | Edward Dwurnik |
---|---|
Daty życia autora | (1943 Radzymin - 2018 Warszawa) |
Tytuł | "Czerwony krzyż" z cyklu "Sportowcy (XV)" |
Czas powstania | 1984 |
Technika | olej |
Materiał | płótno |
Rodzaj | malarstwo sztalugowe |
Wymiary | 210 x 144 cm |
Typ obiektu | malarstwo i rysunek |
Styl | nowa ekspresja |
Sygnatura | sygnowany, datowany p.d.: '1984. | E. DWURNIK.' i opisany l.d.: 'CYKL: SPORTOWCY' oraz ś.d.: 'CZERWONY KRZYŻ' |
Opis szczegółowy | sygnowany, datowany, opisany i numerowany na odwrociu: '984 | 1984 | E. DWURNIK | NR: XV-193-984 | CZERWONY KRZYŻ | 210x144' nalepka Van Abbe Museum na krośnie malarskim |
Literatura | Dwurnik. Spis prac malarskich, red. P. Dwurnik, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2001, wydane jako dodatek do katalogu wystawy „Edward Dwurnik. Malarstwo. Próba retrospektywy” (08.09-07.10.2001), Cykl XV. „Sportowcy”, poz. 193, nr 984, nlb. Sportowcy 1972-1992, red. Pola Dwurnik, Warszawa 2011, poz. kat. 193, s. 356-357 (il.), 511 (spis) |
Wymaga zezwolenia na wywóz za granicę Polski | Nie |
Wystawiany | Edward Dwurnik. Obrazy, rysunki i rzeźby, Stedelijk Van Abbemuseum, Eindhoven, 16.02-29.03.1985 |
Opinie | praca w internetowym archiwum Fundacji Dwurnika: https://edwarddwurnik.pl/index.php/Detail/objects/1681 [dostęp: 24.02.2025] |
Edward Dwurnik
olej/płótno, 210 x 144 cm
"Czerwony krzyż" z cyklu "Sportowcy (XV)"
Autor | Edward Dwurnik |
---|---|
Daty życia autora | (1943 Radzymin - 2018 Warszawa) |
Tytuł | "Czerwony krzyż" z cyklu "Sportowcy (XV)" |
Czas powstania | 1984 |
Technika | olej |
Materiał | płótno |
Rodzaj | malarstwo sztalugowe |
Wymiary | 210 x 144 cm |
Typ obiektu | malarstwo i rysunek |
Styl | nowa ekspresja |
Sygnatura | sygnowany, datowany p.d.: '1984. | E. DWURNIK.' i opisany l.d.: 'CYKL: SPORTOWCY' oraz ś.d.: 'CZERWONY KRZYŻ' |
Opis szczegółowy | sygnowany, datowany, opisany i numerowany na odwrociu: '984 | 1984 | E. DWURNIK | NR: XV-193-984 | CZERWONY KRZYŻ | 210x144' nalepka Van Abbe Museum na krośnie malarskim |
Literatura | Dwurnik. Spis prac malarskich, red. P. Dwurnik, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2001, wydane jako dodatek do katalogu wystawy „Edward Dwurnik. Malarstwo. Próba retrospektywy” (08.09-07.10.2001), Cykl XV. „Sportowcy”, poz. 193, nr 984, nlb. Sportowcy 1972-1992, red. Pola Dwurnik, Warszawa 2011, poz. kat. 193, s. 356-357 (il.), 511 (spis) |
Wymaga zezwolenia na wywóz za granicę Polski | Nie |
Wystawiany | Edward Dwurnik. Obrazy, rysunki i rzeźby, Stedelijk Van Abbemuseum, Eindhoven, 16.02-29.03.1985 |
Opinie | praca w internetowym archiwum Fundacji Dwurnika: https://edwarddwurnik.pl/index.php/Detail/objects/1681 [dostęp: 24.02.2025] |