Ciało, które było, a teraz jest tylko zapisem – szkicem w przestrzeni, rzeźbiarskim dopiskiem do przeszłości. „Studium Cielesności”, dzieło Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego, wpisuje się w kontekst Polskiej Szkoły Kolażu, lecz zamiast papieru i kleju operuje ciężarem metalu, twardością surowych spawów. To kolaż anatomiczny – złożony z pustki i struktury, z nieobecności i materii, z pamięci i rozpadu. W tradycyjnym kolażu łączymy fragmenty, wycinamy i zestawiamy odrębne rzeczywistości, tworząc nową narrację. Podobny proces widać w „Studium Cielesności” – kościotrup nie jest anatomiczną rekonstrukcją, lecz symbolicznym zlepkiem elementów, świadectwem istnienia, które przekształca się w artystyczny znak. Althamer i Żmijewski od lat eksperymentują z cielesnością w sztuce – rozkładają ją na części, badają granice pomiędzy tym, co materialne, a tym, co symboliczne. W ich kolażach wycinane fragmenty stają się nowymi obrazami,w „Studium Cielesności” metalowe elementy tworzą figurę, która nie odtwarza rzeczywistości, lecz ją rekonstruuje na własnych zasadach. Jakby rzeźba była echem ciała, odbiciem, nie pełnym bytem, ale jego reinterpretacją. Althamer i Żmijewski to artyści, którzy nie wierzą w jedną narrację. Ich wcześniejszy projekt „Kongres Rysowników” stworzył otwartą przestrzeń do wizualnej debaty, gdzie każdy uczestnik mógł wnieść swój głos poprzez obraz – malując, rysując, zakrywając to, co już było. Ściany kościoła pod wezwaniem św. Elżbiety w Berlinie stały się polem bitwy, miejscem dialogu, przestrzenią, w której kategorie autorstwa i „eksperckości” uległy zatarciu. Podobnie w „Studium Cielesności” granice są rozmyte – czy to jeszcze człowiek, czy już jego symbol? Czy ten metalowy szkielet mówi o biologii, czy o społeczeństwie, o polityce, o historii? Tak jak na kongresie każdy mógł zamalować czyjąś wypowiedź, dodać swój komentarz, tak i ta rzeźba jest otwarta na interpretację, niedokończona, domagająca się spojrzeń, pytań, sporów. Czy to akt protestu? Czy to wizualny manifest? W „Kongresie Rysowników” można było rysować miłość i nienawiść, reagować na polityczne i społeczne napięcia. „Studium Cielesności” nie używa farb, ale mówi podobnym językiem – to ciało, które zdaje się pytaniem o przemijanie, o stratę, o to, co pozostaje po człowieku w świecie, gdzie jego obecność jest kwestionowana przez wojnę, katastrofy, przemoc. Nieprzypadkowo „Kongres Rysowników” odbył się w świątyni. Kościół jako przestrzeń dla sztuki i debaty otworzył nowe konteksty – w miejscu przeznaczonym do kontemplacji powstała demokratyczna, żywa, chaotyczna dyskusja. „Studium Cielesności” też zdaje się zawieszone między sacrum a profanum. Metal, kojarzący się z industrializacją, masową produkcją, zimnym, mechanicznym światem, w rękach Althamera i Żmijewskiego staje się nośnikiem głębszego znaczenia. Czy to ciało to święty relikt czy złom? Czy oglądamy ikonę przemijania czy może komentarz do współczesnej dehumanizacji? Czy to, co zostało, to jeszcze człowiek, czy już tylko materiał do przetworzenia w kolejnej narracji? W „Kongresie Rysowników” uczestnicy mogli niszczyć i tworzyć jednocześnie. „Studium Cielesności” jest jak rzeźbiarski odpowiednik tego procesu – to forma, która nie daje jednej odpowiedzi, lecz zaprasza do dyskusji. To ciało, które każdy może na nowo „odczytać”, tak jak na białych ścianach Berlina każdy mógł dopisać swoją wersję rzeczywistości. To studium nie tylko cielesności, lecz także znikania. To dyskusja prowadzona nie słowami, a fakturą metalu, jak ślady węgla na białej ścianie. Tu nie ma jednej wersji rzeczywistości – są tylko kolejne warstwy, kolejne możliwości.